Hành Vi Tự Bảo Vệ Thái Quá: Khi Nỗi Đau Trở Thành Hàng Rào
Bạn có nhận thấy rằng, đôi khi, chính bản thân bạn đang dựng lên những “hàng rào vô hình” để tự bảo vệ mình khỏi mọi nguy cơ tổn thương? Hành vi tự bảo vệ thái quá chính là một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của những vết thương sâu trong tâm hồn mà bạn chưa từng chữa lành. Hãy cùng Hana chia sẻ phần nội dung này để hiểu rõ hơn những dấu hiệu tổn thương này nhé.
Biểu Hiện Của Hành Vi Tự Bảo Vệ Thái Quá
- Khép mình trước cảm xúc mới: Khi đã trải qua những nỗi đau, bạn thường tự nhủ rằng mình không muốn bị tổn thương thêm một lần nào nữa. Thế là bạn khép chặt cánh cửa cảm xúc. Bạn né tránh những mối quan hệ mới, những cơ hội mới, chỉ vì lo sợ rằng mình sẽ lại tổn thương.
- Phản ứng gay gắt hoặc phòng thủ khi bị đụng chạm: Đôi khi, chỉ cần một lời nói, một hành động tưởng chừng vô hại từ người khác cũng khiến bạn phản ứng một cách thái quá. Bạn cảm thấy cần phải bảo vệ bản thân khỏi sự phán xét hoặc cảm giác bị đe dọa, dù điều đó có thể không thực sự tồn tại.
- Kiểm soát quá mức: Hành vi kiểm soát cũng là một cách tự vệ. Bạn có thể cố gắng kiểm soát mọi thứ xung quanh mình – từ công việc, các mối quan hệ cho đến chính cảm xúc của mình – chỉ để cảm thấy an toàn hơn. Tuy nhiên, sự kiểm soát này lại làm bạn cạn kiệt năng lượng và khiến bạn ngày càng xa cách với những người xung quanh.
- Tránh né những điều có thể “chạm vào nỗi đau“: Có những cuộc trò chuyện bạn không bao giờ muốn tham gia, những tình huống bạn luôn cố gắng tránh xa. Không phải vì bạn không đủ dũng cảm, mà vì những điều đó chạm đến nỗi đau sâu thẳm mà bạn đã cố gắng quên đi. Đôi khi, việc tránh né này còn khiến bạn cảm thấy cô độc, lạc lõng trong chính cuộc sống của mình.
Nguyên Nhân Dẫn Đến Hành Vi Tự Bảo Vệ Thái Quá
- Trải nghiệm đau thương từ quá khứ: Những tổn thương trong quá khứ, dù là lớn hay nhỏ, đều để lại dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn. Chúng dạy bạn phải cẩn trọng, phải đề phòng để tránh lặp lại nỗi đau ấy.
- Thiếu sự an toàn trong môi trường sống: Khi bạn từng sống trong một môi trường đầy rẫy sự chỉ trích, phán xét hoặc bạo lực, bạn sẽ phát triển một cơ chế tự vệ mạnh mẽ để tồn tại. Nhưng cơ chế này, khi không còn cần thiết, lại biến thành rào cản cho bạn.
- Sự mất niềm tin vào người khác: Một lần bị phản bội, một lần bị làm tổn thương bởi người mà bạn tin tưởng cũng đủ để bạn xây dựng nên “bức tường” để bảo vệ mình.
Tác Động Của Hành Vi Này Đến Cuộc Sống
- Cảm giác cô lập: Dù bạn nghĩ rằng mình đang bảo vệ bản thân, nhưng thực tế, điều này lại khiến bạn cô lập với mọi người, thậm chí cả những người yêu thương bạn thật lòng.
- Mất đi cơ hội: Bạn không dám bước ra khỏi vùng an toàn, không dám thử những điều mới mẻ, và điều đó khiến bạn bỏ lỡ nhiều cơ hội để trưởng thành và hạnh phúc hơn.
- Căng thẳng kéo dài: Sống trong trạng thái phòng thủ liên tục khiến bạn luôn căng thẳng và mệt mỏi.
Làm Sao Để Vượt Qua Hành Vi Tự Bảo Vệ Thái Quá?
- Nhận diện tổn thương của mình: Bước đầu tiên để vượt qua chính là chấp nhận rằng bạn đang bị tổn thương. Không cần phải phủ nhận hay che giấu nỗi đau ấy. Hãy để mình đối diện với nó.
- Xây dựng sự an toàn từ bên trong: Thay vì cố gắng kiểm soát mọi thứ bên ngoài, hãy học cách xây dựng cảm giác an toàn trong chính tâm hồn bạn. Điều này có thể đến từ thiền, viết nhật ký, hoặc tham gia vào các hoạt động chữa lành.
- Cho phép bản thân mở lòng: Dù có khó khăn, hãy thử mở lòng với những người bạn tin tưởng. Một cuộc trò chuyện chân thành, một lần chia sẻ sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm hơn.
- Nhờ sự hỗ trợ khi cần thiết: Nếu cảm thấy quá khó khăn để tự mình vượt qua, đừng ngần ngại tìm đến những người có chuyên môn, như nhà trị liệu tâm lý hoặc những người hướng dẫn về chữa lành.
Hành vi tự bảo vệ thái quá không phải là lỗi của bạn. Đó là cách tâm hồn bạn cố gắng bảo vệ bạn khỏi những đau thương. Nhưng bạn cũng xứng đáng được chữa lành và sống một cuộc đời tự do, không bị giam cầm bởi những hàng rào vô hình do chính mình tạo ra. Hãy mạnh dạn đối diện, gọi tên nỗi đau, vượt qua vì bạn thật sự mạnh mẽ. Hana tin điều đó.
Dự án Hành Trình Chữa Lành được thực hiện bời Hana Myhanh trên website gold-gnat-823615.hostingersite.com. Vui lòng ghi rõ nguồn nếu bạn chia sẻ bài viết.
Hana Myhanh
Bài viết liên quan, bạn có thể tham khảo.
